تغییرات کمی و مقایسه آماری شاخص‌های هیدرولوژیک جریان رودخانه‌ای بعد از احداث سد یامچی اردبیل

Authors

  • خدیجه حاجی دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
  • رئوف مصطفی‌زاده دانشیار، گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
  • لیلا محمدی راد دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه ژئومورفولوژی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
Abstract:

هدف از این پژوهش تجزیه و تحلیل تغییرات کمی و مقایسه آماری شاخص­های هیدرولوژیکی جریان رودخانه­ای در اثر ساخت سد یامچی در ایستگاه­های آب­یابی بالادست و پایین دست در طی دوره 2004-2013 در استان اردبیل بود. برای این منظور، منحنی طول جریان (FDC) و 30 شاخص هیدرولوژیکی در ایستگاه­های بالادست و پایین­دست سد یامچی محاسبه شد. تجزیه و تحلیل آماری هر یک از شاخص­ها با استفاده از آزمون­های t زوجی و آنالیز FDC محاسبه شد. با توجه به نتایج، میانگین دبی پرآبی در ایستگاه های نیر (بالادست) و پله الماس (پایین دست) برای محاسبه برابر 43/1 و m3/s 73/0 محاسبه شده است که نشان دهنده تفاوت معنی داری بین این ایستگاه ها از نظر دبی پرآبی نیست. بنابراین، دبی بیشینه و کمینه و آهنگ دبی 5، 85 ، 90 ، 95 و احتمال  Q90/Q50، شیب، انحراف معیار و شاخص خط از نظر تأثیر ساخت سد اختلاف معنی داری داشت و میانگین دبی کاهش یافته است. علاوه بر این، شاخص های تخلیه صفر، صفر درصد، جریان کم، جریان زیاد، نرمال، میانه، نما، 25، 35، 45، 50، 65، 75، 85% بیش از حد و تخلیه  Q90/Q50اختلاف معنی­داری را نشان داد. نتایج نشان داد که تخلیه رژیم رودخانه در ایستگاه پل-آلماس تحت تأثیر سد یامچی قرار دارد و میانگین تخلیه کاهش یافته است. علاوه بر این، بین شاخص­های هیدرولوژیکی حداقل و حداکثر دبی و FDC در ایستگاه­های مورد مطالعه تفاوت معنی­داری وجود دارد. بنابراین، ارزیابی تغییرات رژیم­های رودخانه­ای، امکان تصمیم گیری مدیریت صحیح را در استفاده از جریان رودخانه فراهم می­کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تغییر شاخص‌های هیدرولوژیک جریان رودخانه بالخلوچای ناشی از تأثیر ترکیبی تغییر مولفه‌های اقلیمی و احداث سد یامچی اردبیل با استفاده از رویکرد دامنه تغییرپذیری

رژیم هیدرولوژیکی رودخانه نیروی محرکه و عامل اصلی پویایی زیست‎بوم آن است و عملیات سد سازی تاثیر قابل‌توجهی بر دبی جریان رودخانه دارد. از این‌رو، هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر ترکیبی تغییر مؤلفه‌های اقلیمی و احداث سد یامچی بر دبی جریان رودخانه بالخلوچای اردبیل با استفاده از نرم‌افزار IHA Software 7.1 در دوره‌های قبل از احداث سد (1383-1353) و بعد از احداث سد (1392-1384) می‌باشد. بدین منظور، ابتد...

full text

واکنش خشکسالی هیدرولوژیک در جریان تنظیمی رودخانه تحت تأثیر احداث سد در استان اردبیل

جریان رودخانه‌ای یکی از مهم‌ترین منابع آبی است که برای مصارف مختلف حائز اهمیت بوده و روند تغییرات آن در مدیریت منابع آب ضروری است و از طرفی، جریان رودخانه‌ای توسط سدها، انحرافات، جریان‌های برگشتی و توسعه شهری تحت تأثیر قرار گرفته و منجر به مسائل مختلفی از جمله وقوع خشکسالی، کاهش آبدهی و مسائل زیست‌محیطی می‌شود. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی اثر احدات سد یامچی و سد سبلان بر تغییرات رژیم جریان و خشکسال...

full text

تغییرات مورفولوژی رودخانه پلرود در پایین‌دست سد، قبل و بعد از احداث سد در مقیاس کوتاه‌مدت

با احداث سدهای مخزنی مقدار زیادی از رسوبات در پشت آن‌ها ته نشین می­شود. بنابراین آب رها شده از سد بصورت زلال بوده و ظرفیت انتقال رسوب بالایی دارد که باعث فرسایش رودخانه در پایین­دست سد می­شود. در این پژوهش با استفاده از مدل­های ریاضی، تغییرات مورفولوژی رودخانه پلرود در پایاب سد برای یک دوره کوتاه ­مدت پس از احداث سد، پیش­بینی شد. سپس نتایج آن با حالت عدم­ وجود سد مقایسه شد. نتایج نشان داد که در...

full text

مطالعۀ فلور و تنوع جلبک‌های فیتوپلانکتونی سد یامچی، استان اردبیل

چکیده فیتوپلانکتون‌ها تولیدکنندگان اولیه در اکوسیستم‌های آبی و بخشی از پایۀ شبکه‌های غذایی‌اند. سد یامچی روی رودخانۀ بالیخلو (شمال‌غرب ایران) ساخته شده است؛ با‌توجه‌به اینکه تاکنون مطالعه‌ای دربارۀ فیتوپلانکتون‌های این سد انجام نشده است و نظر به اهمیت فیتوپلانکتون‌ها در درک عملکرد زیستی دریاچه‌ها و ردیابی تغییرات آنها، مطالعۀ حاضر با هدف بررسی فلوریستیک فیتوپلانکتون‌های ا...

full text

بررسی تغییرات کمی و کیفی آبخوان میان آب شوشتر بعد از احداث شبکه آبیاری و زهکشی

احداث شبکه های آبیاری و زهکشی بر کیفیت و کمیت آبهای زیرزمینی تاثیر گذار هستند. در این تحقیق تغییرات کمی و کیفی آبخوان دشت میان آب شوشتر بعد از احداث شبکه آبیاری و زهکشی بررسی گردید. ابتدا با بررسی هیدروگراف سالانه دشت، تغییرات حجم ذخیره ای مخزن آب زیرزمینی طی سال های آبی قبل و بعد از اجرا شبکه آبیاری و زهکشی ارزیابی شد. طی 3 سال آبی 85-84 تا 88-87، 4/6 میلیون متر مکعب از حجم ذخیره مخزن آب زیرزم...

full text

اثر احداث سد بر تغییرات شاخص‌های جریان سیلاب و کم‌آبی در جنوب دریاچه ارومیه

 رودخانه‌ها از اشکال پویای طبیعت هستند که در مقاطع زمانی ویژه و در مکان‌های مختلف، در رابطه با عوامل محیطی، ویژگی‌های متفاوتی از خود نشان می‌دهند.سدها از جمله مهم‌ترین ساختارهای دست‌ساز انسانی در طول رودخانه هستند که می‌توانند تغییرات عمده‌ای را در رودخانه و در نهایت در کل حوضه زهکشی، پدید آورند. از این‌رو هدف پژوهش حاضر، بررسی آماری می...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 2

pages  107- 121

publication date 2020-07-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023